Eutonie laat je beleven dat je groeit uit je beperkingen
Een voorbeeld
Mijnheer Pieters is CEO van een grote multinationale onderneming. De dag voor een heel belangrijke vergadering van zijn directiecomité/aandeelhoudersgroep komt hij bij mij. Er staat veel op het spel. Hij weet dat hij het heel moeilijk gaat hebben, vooral met de reacties en interventies van bepaalde personen. Hij voelt zich overmeesterd, behoorlijk gestresseerd, is belemmert om helder te denken en de vergadering op een rustige manier voor te bereiden. Lichamelijk is hij gespannen en mentaal te geblokkeerd waardoor hij het goede verloop van de vergadering onzeker tegemoet ziet. Een toestand die hij maar al te goed kent. Hij heeft ook het gevoel dat hij er helemaal alleen voor staat en dat hij de innerlijke kracht mist om op een constructieve manier om te gaan met de druk en de spanning die de vergadering teweeg brengt.
Wat leren we uit dit voorbeeld?
Goede tonus of niet?
Een eu-tonus (= goed aangepaste spanningstoestand)
Moeilijke situaties als deze waar mijnheer Pieters voor staat zijn schering en inslag in het managementmilieu. Je moet “goed in je vel zitten” om daar succesvol mee om te gaan. Dit veronderstelt dat je naar je lichaam leert luisteren. Ongemakken te wijten aan een verhoogde spierspanning, geven een signaal dat er iets mis is, dat je misschien roofbouw op je lichaam pleegt. Maar vaak merk je dat niet eens omdat je vooral met je “hoofd“ bezig bent, omdat je emoties de kop wil indrukken of omdat ze met je op de loop gaan. Een goede tonus stelt als essentiële voorwaarde dat je met twee voeten op de grond blijft en het contact met de werkelijkheid niet verliest. Gaan joggen is meestal niet genoeg om meer dan oppervlakkig contact met je lichaam op te bouwen. En dat is nu juist wat de eutonie beoogt: komen tot een “goede tonus” via een diepgaand en doorleefd lichaamsbesef.
Mentaal helder blijven of je creativiteit ondermijnen?
Een hypertonie is vaak een aanduiding van spanningen die wijzen op mentale en/of emotionele overbelasting. Je kan de veelheid of complexiteit van de informaties waar je moet mee omgaan niet meer aan. Je ervaart dat als bedreigend en je raakt daardoor emotioneel van slag. Creatief zoeken naar – soms eenvoudige – oplossingen is er niet meer bij. Alles lijkt complex, moeilijk, onoverkomelijk. Kortom, zoals mijnheer Pieters in het voorbeeld hierboven, je slaagt er niet meer in om je eigen emoties adequaat te sturen. De aandacht richten op het eigen lichaam en het ervaren van een flexibele tonus helpt om weer helder te denken en te voelen. En bij een volgehouden aandacht is het effect ook duurzamer.
Constructief samenwerken of voortdurend in de clinch?
Samenwerken veronderstel het in beheer nemen van je eigen emoties. Bijvoorbeeld door te voorkomen dat je “uit je vel springt”. Want dat is meestal een teken van zwakte of het wordt zo gepercipieerd. Samenwerken houdt ook in dat je aandacht hebt voor de emoties van de anderen. Dit veronderstelt dat je die emoties waarneemt, juist inschat en er constructief mee om gaat. Je respecteert andermans visie maar je bent assertief genoeg om voor die van jou op te komen. Als je op een waarachtige manier aandacht hebt voor anderen, vloeit er ook aandacht naar jou. Dat kan helpen om je iets minder alleen te voelen zelfs al ben je, als puntje bij paaltje komt, toch de eindverantwoordelijke. Voor dit alles heb je een goede basis nodig. Je moet als het ware grond onder je voeten hebben. Een goed ontwikkeld lichaamsbesef helpt daarbij.
Hoe ga ik tewerk?
Een sessie duurt in de regel 1u30. Dat biedt ruim de tijd om enerzijds een gesprek aan te gaan om, zogewenst, de persoonlijke valstrikken in een stressituatie bewust te worden. Anderzijds en niet minder belangrijk, is er tijd voor het lichaamswerk met eutonie.
Korte getuigenis: eutonie doet binnenin iets op gang te brengen door contact met iets van buiten. Het eerste wat ik leerde was het begrip raakvlak. In ruglig werden we uitgenodigd om te voelen waar er contact was met de grond, daar bewust onze aandacht naar toe te laten gaan, dat raakvlak in te voelen en het zo mogelijk uit te breiden. De eutonie gebruikt ook een aantal hulpmiddelen om het contact binnen-buiten in te voelen. Werken met weerstand heet dat. Die weerstand is bijvoorbeeld een mousse kussentje om op te gaan staan of om in te knijpen, tennisballen voor onder de billen of gewoon om in ruglig de handen op te leggen, bamboestokjes om de voet en de hiel te verkennen, een vanboven afgerond cederhouten blok om op te gaan staan, er op rond te wandelen, het in ruglig onder de dijen en tegen het zitvlak te leggen, enzovoort. Het effect is dat de vaste botstructuur in ons lichaam (skelet) wordt aangesproken evenals de weefsels tussen die botstructuur en het object buiten ons. Door de aandacht heel bewust te richten op al de informatie die dat contact teweeg brengt leren we waarnemen en voelen wat het lichaam vertelt. Waar het rekt en strekt, waar het knelt, eventueel pijn doet (op tijd stoppen dan), waar spieren verkort zijn (zoals mijn onderste dijspieren vroeger). Ook psychisch gebeurt er vanalles want je wordt geconfronteerd met wat gaat en wat niet gaat, wat gemakkelijk of moeilijk is. Naast frustratie, ergernis, kwaadheid, verdriet die soms naar boven komen is er heel vaak ook rust, weldaad, ontspanning en af en toe zelfs een “wow”-gevoel.
Al oefenend word je begeleid om je aandacht te richten, vooreerst naar je raakvlakken. Je komt erdoor in contact met je directe omgeving en je wordt zodoende waarnemer van je eigen lichaam. Je leert best omgaan met je lastige ongemakken, pijn of blokkades. Gaandeweg zal je je lichaam als intiem eigen, levend en organisch kunnen beleven. Je zult begrijpen hoe graag je je er in thuis voelt zijn. Je lichaam is intelligent en het zal je verrassen hoe vanzelf het geneigd is om terug in balans te komen na de aangehouden inspanning. Van bij de eerste sessie reeds begrijp je hoe concreet toepasselijk eutonie is op elk moment, in elke leefsituatie. Je recupereert veel sneller, je houdt je mentaal fit en het stelt je paraat om een gezond levensritme te blijven hanteren.
Terug naar mijnheer Pieters
Na het gesprek en de oefeningen kon hij weer helder denken. De emotionele blokkering was weg. Hij was rustig en kon tot zijn verrassing, mentaal helder anticiperen op de komende vergadering. De sessie had hem een basis gegeven om de moeilijke klus aan te gaan. De vergadering eindigde met een goed vooruitzicht dat samenwerking mogelijk is…, opgelucht dat ook voor de toekomst de juiste beslissingen genomen kunnen worden.
